Pozbywanie się przebarwień po trądziku – najlepsze kosmetyki i zabiegi

Trądzik jest najczęściej występującą, przewlekłą i szczególnie uciążliwą dermatozą. Nawet po jego ustąpieniu zwykle pozostają na skórze trwałe ślady, którymi są głównie przebarwienia. Zmiany takie istotnie zaburzają estetykę skóry. Można je jednak rozjaśnić lub całkowicie usunąć. Poznaj najskuteczniejsze sposoby!

Czym jest trądzik i jak wpływa na wygląd skóry?

Wykwity sporadycznie pojawiają się na skórze każdego. Trądzik natomiast jest przewlekłą chorobą skóry, za którą odpowiadają różne czynniki (głównie genetyczne) i zmiany hormonalne. Schorzenie to dotyczy większości nastolatków w okresie dojrzewania. Wbrew pozorom jest to również częsty problem osób dorosłych.

W zależności od okresu życia, w jakim pojawiają się zmiany, a także etiologii i stopnia zaawansowania choroby, wyróżnia się kilka rodzajów trądziku m.in.:

• młodzieńczy,
• przetrwały,
• hormonalny,
• kosmetyczny,
• polekowy,
• zaskórnikowy,
• grudkowo-krostkowy,
• guzkowo-cystowy,
• promieniujący,
• ropowiczy.

Niezależnie jednak od rodzaju zmian każda postać choroby niesie ryzyko powstania trwałych śladów, nawet pomimo ustąpienia objawów.

Do najpowszechniejszych powikłań po trądziku zalicza się przebarwienia, czyli hiperpigmentacje wynikające z nierównomiernego rozłożenia barwników skóry. Zmiany takie w pierwszej kolejności przyjmują postać różowych, czerwonych lub brunatnych plam. Z czasem ciemnieją – mogą być beżowe lub brązowe. W zależności od lokalizacji oraz ilości wykwitów zmiany pigmentacyjne po trądziku występują punktowo w formie drobnych plamek lub mnogo, tworząc rozległe brązowe plamy. Przebarwienia głębokie sięgające do skóry właściwej mogą mieć także szarawy odcień.

Najczęściej takie niedoskonałości pojawiają się na policzkach, nosie, brodzie i czole, ale mogą dotyczyć również innych obszarów ciała. Niekiedy w centralnym miejscu wcześniejszego wykwitu tworzy się blizna, a wokół niej kumulują ciemniejsze komórki barwnikowe. Tego rodzaju problemy mogą wystąpić na każdym etapie choroby zarówno wtedy, kiedy trądzik i jego objawy są aktywne, jak i po wyleczeniu dermatozy.

Przyczyna powstawania przebarwień potrądzikowych – stan zapalny

Wzmożona produkcja pigmentu (melaniny) jest formą reakcji obronnej organizmu na toczący się stan zapalny, dlatego hiperpigmentacje powstają w następstwie potencjalnego zagrożenia. Zwykle nadreaktywność melanocytów (komórek barwnikowych) wynika z nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne – zadaniem melaniny jest ich pochłanianie i rozpraszanie, tak aby nie oddziaływały negatywnie na głębsze tkanki. Przebarwienia barwnikowe po trądziku są więc rodzajem hiperpigmentacji pozapalnych.

Co przyczynia się do rozwoju przebarwień po trądziku?

Sam fakt lokalnego stanu zapalnego w obrębie wykwitów trądzikowych nie oznacza, że musi dojść do zaburzeń kolorytu. Najczęściej trwałe ślady pozostają przy ciężkiej postaci i niewłaściwym leczeniu trądziku lub braku podjęcia jakiekolwiek terapii. Schorzenie to wbrew pozorom nie jest tylko problemem dermatologicznym. Na jego przebieg wpływa również styl życia i sposób pielęgnacji. Zaostrzeniu objawów i powstawaniu na skórze przebarwień sprzyjają więc przede wszystkim:

• Ekspozycja na promienie ultrafioletowe (UV) – cera trądzikowa wymaga szczególnej ochrony przeciwsłonecznej. Pod wpływem promieni UV dochodzi do utleniania skwalenu, który jest kluczowym składnikiem łoju skórnego. Jego uszkodzenie skutkuje nasileniem reakcji zapalnej oraz podatnością skóry na wysuszenie i łuszczenie.
• Niezdrowa dieta – przyjmowanie pokarmów słodkich i wysokoprzetworzonych przy trądziku (ale nie tylko) może prowadzić do zaburzeń hormonalnych i sprzyjać namnażaniu się drobnoustrojów bakteryjnych.
• Używki – palenie upośledza mikrokrążenie, czego konsekwencją jest niedostateczne dotlenienie i odżywienie tkanek, a tym samym spowolnienie regeneracji skóry.
• Nieodpowiednia pielęgnacja – zarówno niedostateczna dbałość o skórę, jak i źle dobrane kosmetyki mogą prowadzić do zaostrzenia zmian trądzikowych.

Czy można uniknąć nieestetycznych zmian po trądziku?

W wielu przypadkach można uniknąć przebarwień i blizn po trądziku. Przede wszystkim należy odpowiednio dbać o skórę, stosując wyłącznie kosmetyki dobrane do jej indywidualnych potrzeb. Nie można zapominać także o ochronie przeciwsłonecznej. Z racji, że są to przebarwienia pozapalne, ryzyko ich wystąpienia można zniwelować, stosując preparaty do cery trądzikowej o działaniu przeciwbakteryjnym i redukującym stan zapalny. Warto też w porę reagować – w momencie zauważenia czerwonych plam po trądziku wykorzystaj metody rozjaśniające.

Czy można wyrównać koloryt skóry domowymi sposobami na przebarwienia?

Wierzchnie warstwy skóry ulegają wymianie, co wynika z naturalnego procesu keratynizacji. Utrwalone, widoczne przebarwienia raczej nie ustąpią same, ale te płytkie, naskórkowe można rozjaśnić, jeśli zapewnimy skórze odpowiednie warunki do regeneracji. Mowa głównie o ochronie skóry i jej intensywnym nawilżaniu. Pomocne bywają też łagodne peelingi.

Niektórzy stosują domowe sposoby na przebarwienia po trądziku np. sok z cytryny i ogórka. Zawarte w nich substancje mogą nieco osłabiać hiperpigmentację. Pomocne w przypadku niedoskonałości skóry twarzy są też masaże, które poprawiają mikrokrążenie i stymulują procesy regeneracyjne. Natomiast przy głębokich i rozległych zmianach barwnikowych można sięgnąć po profesjonalne kosmetyki i zabiegi estetyczne.

Składniki preparatów, które mogą rozjaśniać plamy po trądziku

Za pomocą pudrów i fluidów można maskować przebarwienia. Jest to jednak działanie chwilowe, które nie poprawia kondycji cery. Dostępne są natomiast preparaty, które rozjaśniają przebarwienia. Są to zarówno peelingi prowadzące do złuszczania naskórka wraz z nadmiarem pigmentu, jak i maseczki i kremy zawierające składniki blokujące melanogenezę i wyrównujące koloryt. Najczęściej kosmetyki na przebarwienia mają w sobie składniki takie jak:

• kwasy AHA (owocowe),
• witaminy C, A i E,
• retinol,
• aloesyna,
• umbeliferon,
• hydrochinon,
• kwasy azelainowy i kojowy.

Profesjonalne peelingi na blizny i przebarwienia po trądziku

Za pomocą peelingów chemicznych i peelingów medycznych można usuwać widoczne przebarwienia. Zabiegi takie oddziałują na znacznie głębsze tkanki w porównaniu do form samodzielnego złuszczania martwego naskórka. Najczęściej stosuje się preparaty na bazie kwasów takich jak np. trójchlorooctowy, glikolowy, migdałowy, mlekowy czy cytrynowy.

Peelingi w zależności od ich rodzaju, a także stężenia substancji aktywnych i czasu ich kontaktu ze skórą, mogą powodować różny stopień złuszczenia i wpływać na inne warstwy tkanek. Dzieli się je więc na powierzchowne, średnie i głębokie. Działają one nie tylko złuszczająco, lecz także stymulują proliferację komórkową. Oznacza to, że pobudzają, m.in. produkcję składników skóry, odmładzają i redukują wiele różnych niedoskonałości. Chemoeksfoliacja przynosi zadowalające rezultaty zarówno przy przebarwieniach, jak i bliznach potrądzikowych oraz oznakach starzenia się skóry.

Mezoterapia jako sposób na zmiany potrądzikowe

Kolejną metodą pozwalającą usunąć przebarwienia po trądziku lub znacznie zredukować ich widoczność jest mezoterapia. Zabieg występuje w formie igłowej i mikroigłowej. Pierwsza z nich polega na wprowadzeniu indywidualnie dobranych substancji do skóry za pomocą nakłuć. W drugiej natomiast preparaty kierowane są do skóry po ich wcześniejszym nałożeniu na jej powierzchnię i wykonaniu serii płytszych, ale licznych mikronakłuć. Metoda stymuluje naturalne procesy odnowy biologicznej skóry. W przypadku przebarwień taka technika prawdopodobnie oddziałuje pozytywnie na funkcjonowanie melanocytów, co skutkuje poprawą kolorytu skóry.

Zasada działania laserowego usuwania przebarwień i blizn potrądzikowych

Wśród metod leczenia przebarwień po trądziku wymienia się też laseroterapię. Zależnie od potrzeb zastosowanie znajdują różne lasery m.in. frakcyjne ablacyjne i nieablacyjne, tulowe, rubinowe, IPL. Urządzenia takie emitują różne rodzaje energii. Wybiera się je w zależności od typu i głębokości przebarwienia, ponieważ komórki barwnikowe w różnym stopniu pochłaniają światło. Hiperpigmentacje zostają usunięte w następstwie wybiórczego podgrzania tkanek, co prowadzi do rozpadu i kolejno wchłonięcia pigmentu. Metoda ta znajduje zastosowanie przy płytkich jak i głębokich przebarwieniach sięgających skóry właściwej, dlatego uznawana jest jedną z najskuteczniejszych.

Jak widać, istnieje wiele metod leczenia przebarwień, a te wymienione to zaledwie przykłady. Wśród innych możliwości są jeszcze m.in.: infuzja tlenowa, mikrodermabrazja, elektroporacja, krioterapia, zabiegi manualne i wiele więcej.

Źródła:

1. Dąbrowska D.: Zastosowanie kwasów owocowych w leczeniu zmian trądzikowych i potrądzikowych. Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce Choroby, s. 60-72. https://www.researchgate.net/profile/Grazyna-Adler/publication/316885374_Characteristics_and_role_of_Toll-like_receptors_in_Crohn’s_disease/links/591639f10f7e9b70f49dc389/Characteristics-and-role-of-Toll-like-receptors-in-Crohns-disease.pdf#page=66
2. Kapucińska A., Nowak I.: Zastosowanie kwasów organicznych w terapii trądziku i przebarwień skóry. Postępy Hig. Med. Dosw. 2015; 69 : 374-383. https://phmd.pl/resources/html/article/details?id=141749&language=pl
3. Kilian-Pięta E., Hoppe M.: Wpływ melanogenezy na powstawanie przebarwień. Kosmetologia Estetyczna. 4 / 2019 / vol. 8. https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/08/ke2019.4-2.pdf
4. Olender J.: Zastosowanie wybranych peelingów chemicznych w redukcji przebarwień. https://novaosvita.com/wp-content/uploads/2021/12/IntWorldScProc-Kyiv-Nov2021.pdf#page=179