Bruksizm

Bruksizm to duży problem, który może mieć ogromny wpływ na nasze zęby. Czy wiesz co to takiego? Jest to mimowolne zaciskanie i zgrzytanie zębami, które zazwyczaj występuję w nocy, podczas snu. Czy Ty lub Twoja druga połowa też zmagacie się z tym problemem? Sprawdź czy i w jaki sposób można go wyleczyć.

Bruksizm – przyczyny problemu

Przyczyny problemu najczęściej związane są ze stresem oraz napięciem emocjonalnym odczuwanym przez daną osobę. Mogą mieć one związek również z pośpiechem, który towarzyszy nam każdego dnia. Ale trzeba mieć świadomość, że to nie jedyne przyczyny. Ponadto do nocnego zgrzytania zębami przyczyniać mogą się także wady zgryzu czy nieodpowiednie wypełnienie ubytków zębowych lub niedopasowane protezy zębowe. Problem może nasilać się też u osób, które lubią żuć gumę lub gdy występuje przerost mięśni żwaczy Analiza przypadków pozwala wnioskować, że szczególnie narażone na problem zgrzytania zębów są osoby, u których występuje osobowość lękowa czy zaburzenia nerwicowe. Stres działa na układ nerwowy, co powoduje zaciskanie zębów i zgrzytanie.

Bruksizm – leczenie problemu

Mimo że osoba zgrzytająca często nie ma świadomości, że zmaga się z bruksizmem, to negatywne konsekwencje mogą być bardzo odczuwalne. Dlatego problemu nie należy bagatelizować, tylko jak najszybciej rozpocząć leczenie. Zgrzytanie zębami szkodzi przede wszystkim zębom, dlatego w pierwszej kolejności warto udać się do stomatologa, który oceni stopień ich zniszczenia. W tym zakresie leczenie obejmuje niwelację uszkodzeń, aby doprowadzić do uregulowania wysokości zębów. Jeśli zachodzi taka konieczność można Bruksizm to problem zdrowotny, który wpływa negatywnie przede wszystkim na nasze zęby. Czy wiesz, czym jest bruksizm? Jest to mimowolne, nieświadome zaciskanie zębów, a także zgrzytanie, które zazwyczaj występuję w nocy, podczas snu.

Objawy bruksizmu

Bruksizm dzienny, objawiający się niekontrolowanym zaciskaniem szczęk, jest stosunkowo rzadki. Znacznie częściej pojawia się bruksizm nocny. Jakie są jego objawy? Najczęściej występują powikłania w obrębie jamy ustnej, m.in.:

• nadmierne ścieranie szkliwa i zębów, nadwrażliwość, rozchwianie oraz pękanie zębów na skutek tarcia i ogromnych sił działających na narząd żucia,
• przygryzanie dziąseł oraz ich krwawienie, zaniki przyzębia,
• nieprawidłowości w stawach skroniowo-żuchwowych; dolegliwości bólowe, trzaski i przeskakiwanie żuchwy, ograniczenie ruchomości żuchwy,
• bóle szczęki,
• bóle i napięcia mięśni twarzy (zwłaszcza w dolnej jej części),
• przewlekłe, uporczywe bóle głowy oraz szyi.

Choć podczas ataku bruksizmu zaciskamy szczęki bezwiednie i w sposób niekontrolowany szczękamy zębami, to jednak schorzenie to może mieć różne nasilenie, zarówno w zależności od osoby, której dotyczy, jak i okresu życia. Nie u każdego bruksizm prowadzi aż do zmian zapalnych w stawach skroniowo-żuchwowych i znaczącego bólu w obrębie szczęki, twarzy czy głowy. Niekiedy daje o sobie znać w bardzo delikatny sposób.

Konsekwencje nieleczonego bruksizmu

Nieleczony bruksizm wpływa negatywnie na cały organizm, lecz przeważnie w początkowej fazie choroby prowadzi do zmian w obrębie szczęki i żuchwy. Najczęściej pojawiają się stomatologiczne konsekwencje bruksizmu oraz zaburzenia czynnościowe narządu żucia, ale nie tylko. Wśród następstw bruksizmu wymienia się najczęściej:

• zaawansowane starcie powierzchni zębów, które stają się łamliwe lub pękają,
• ruchomość zębów prowadzącą do ich wypadania,
• zapalenie miazgi zębowej,
• bolesne wybroczyny w obrębie błony śluzowej policzków i języku, 
• różnego rodzaju dolegliwości bólowe szczęki i żuchwy,
• przerost mięśni twarzy i szyi,
• długotrwały ból szyi, barków i kręgosłupa,
• problemy z równowagą,
• nieprawidłowości w procesie produkcji śliny,
• szumy i bóle w uszach,
• bolesność w okolicy oczodołów, 
• suchość oka oraz okresowe zaburzenia ostrości widzenia,
• okresowe nieostre widzenie,
• przykurcze, 
• bezsenność. 

Dlatego też ważne jest, aby wcześnie rozpoznać bruksizm i rozpocząć leczenie tak szybko, jak tylko jest to możliwe. Ignorowanie objawów świadczących o bruksizmie i brak prawidłowej diagnozy, mogą powodować liczne powikłania, które znacząco wpłyną na jakość życia pacjenta.

Przyczyny bruksizmu

Co jest przyczyną powstawania bruksizmu? Etiologia problemu leży najczęściej w stresie oraz napięciach emocjonalnych. Do nocnego zgrzytania zębami przyczyniać mogą się także wady zgryzu, nieodpowiednie wypełnienie ubytków zębowych, nieprawidłowo wykonane korony lub źle dopasowane protezy zębowe. Problem może nasilać się też u osób często żujących gumę oraz u tych, u których doszło do przerostu mięśni żwaczy. Przyczyną zgrzytania zębami są często zaburzenia nerwicowe lub lękowe. Stres działający na układ nerwowy powoduje napinanie mięśni żucia, a w konsekwencji zgrzytanie i zaciskanie zębów.

Bruksizm u dzieci: objawy i leczenie

Bruksizm może wystąpić w każdym wieku, nawet przed ukończeniem 1 roku życia. Najczęściej u tak małych dzieci powodów zgrzytania zębami należy najpierw szukać w nadmiernej aktywności mięśni poruszających żuchwą związanych z procesami fizjologicznymi (niedojrzałość układu nerwowego u niemowląt czy wyrzynanie zębów). Spowodowany naturalnymi procesami bruksizm u dzieci mija najczęściej samoistnie. Występując u dzieci przedszkolnych lub wczesnoszkolnych może jednak zostać wywołany przez inne czynniki, np. stres spowodowany zmianą codziennej rutyny czy nadmiarem obowiązków, wadami zgryzu, problemami laryngologicznymi, niedoborami witamin, alergiami, a także zaburzeniami takimi jak autyzm czy ADHD.

Bruksizm – jak pozbyć się tego problemu?

Mimo że osoba zgrzytająca często nie ma świadomości, że zmaga się z bruksizmem, to negatywne konsekwencje mogą być mocno odczuwalne. Problemu nie należy bagatelizować, tylko jak najszybciej rozpocząć leczenie. Bruksizm szkodzi przede wszystkim zębom, dlatego w pierwszej kolejności warto udać się do lekarza stomatologa, który przeprowadzi badanie diagnostyczne i wdroży leczenie stomatologiczne. Obejmuje ono zwykle niwelację uszkodzeń, aby doprowadzić do uregulowania wysokości zębów. Lekarz może zaproponować również tzw. szynę relaksacyjną, czyli specjalną nakładkę na zęby, zabezpieczającą ich powierzchnię przed uszkodzeniem i uniemożliwiającą zgrzytanie. Oczywiście nakładka wyłącznie zapobiega uszkodzeniom, nie leczy istoty problemu. Podobnie zresztą jak protetyka, która jednak w przypadku zaawansowanego schorzenia może okazać się pomocna i konieczna. Zgrzytanie zębów powoduje zwiększenie napięcia mięśniowego oraz przerost mięśni żwaczy, przez co dochodzi do zmian w budowie twarzy, która staje się bardziej kwadratowa. Z tego powodu, dobrym rozwiązaniem dla pacjentów jest leczenie wykorzystujące toksynę botulinową. Toksyna botulinowa jest wstrzykiwana do nadmiernie twardych i napiętych mięśni żwaczy, powodując ich rozluźnienie i uniemożliwiając zaciskanie zębów. W konsekwencji twarz staje się smuklejsza i delikatniejsza. Ponieważ  przyczyny bruksizmu mogą mieć swoje źródło w psychice człowieka, wraz z podjęciem leczenia objawowego, warto zdecydować się na konsultację psychologiczną lub psychiatryczną.  Specjalista pomoże pacjentowi dotrzeć do przyczyn problemu i odnaleźć czynniki wywołujące stres.  Warto wiedzieć, że choć domowe sposoby na bruksizm tak naprawdę nie istnieją, to jednak jeśli jego przyczyną jest stres, dobrze jest wdrożyć niwelujące go metody relaksacyjne – spacer, bieganie, jogę. Należy także w miarę możliwości unikać sytuacji obfitujących w stres.

Wsparcie pacjenta

Pacjent z problemem bruksizmu wymaga kompleksowej pomocy. Niezbędne jest wsparcie specjalisty w znalezieniu istoty problemu, bo tylko wtedy możliwe będzie jego skuteczne pokonanie. Konieczne jest także wsparcie stomatologa. Nad przyczynami bruksizmu, które wynikają z nadmiernego stresu można pracować także samodzielnie w domu.