3 min
Optymalna ilość wydzieliny pokrywającej ściany pochwy i sromu pełni wiele istotnych funkcji, w tym ochronnych. Jej deficyt wiąże się więc m.in. ze sporym dyskomfortem i narażeniem na infekcje. Za spadek poziomu wilgotności sfer intymnych mogą odpowiadać również zmiany strukturalne tkanek – ich rozciągnięcie i wiotczenie wraz z upływem czasu. Na suchość pochwy są jednak sposoby, które podnoszą komfort życia pacjentki. Dowiedz się więcej o możliwych przyczynach, objawach i leczeniu problemów z suchością pochwy!
Jakie objawy suchości pochwy zwykle są najbardziej problematyczne?
Suchość pochwy może wystąpić u kobiet w każdym wieku. Sporadyczny dyskomfort zwykle nie jest powodem do obaw i wynika z deficytu śluzu pokrywającego nabłonek ścian pochwy i warg sromowych. Wydzielina taka nawilża delikatne miejsca intymne, ułatwia stosunki seksualne, chroni przed podrażnieniami i tworzy naturalną florę zabezpieczającą przed wnikaniem patogenów do dalszych dróg rodnych. Powodem suchości pochwy mogą być również zmiany w budowie pokrywającej ją śluzówki i głębszych tkanek. Spadek funkcjonalności błony śluzowej pochwy zwykle dotyczy kobiet w okresie menopauzy – z wiekiem stopniowo gęstość i elastyczność tracą wszystkie tkanki ciała.
Niski poziom nawilżenia pochwy zwykle odpowiada za następujące objawy:
- swędzenie, pieczenie, kłucie;
- skłonność do podrażnień, zwłaszcza podczas aktywności fizycznej;
- podatność na infekcje intymne;
- ból podczas współżycia;
- dyskomfort i pieczenie podczas stosunku;
- niekiedy potrzeba częstego oddawania moczu.
Zdarza się też, że uczucie suchości występuje wspólnie z upławami, co może wskazywać na infekcję.
Suchość pochwy w ciąży i po porodzie
Produkcja śluzu szyjkowego regulowana jest przez układ hormonalny. Naturalne jest, że jego ilość i konsystencja zmieniają się w zależności od cyklu menstruacyjnego. Najczęściej kobiety w wieku rozrodczym odczuwają wzmożoną wilgoć w okolicach dni płodnych, natomiast uczucie suchości może towarzyszyć im kilka dni przed miesiączką, kiedy śluz staje się gęsty.
Wahania żeńskich hormonów płciowych (estrogenów) są też charakterystyczne dla szczególnych stanów fizjologicznych, dlatego zdarza się też suchość pochwy w ciąży i połogu. W czasie oczekiwania na dziecko wydzielina pełni dodatkową funkcję w postaci zamykania szyjki macicy, przez co może być jej mniej na ściankach pochwy i sromu. Natomiast suchość pochwy po porodzie może być spowodowana brakiem powrotu cyklu do równowagi.
Przyczyny i objawy zmian towarzyszących menopauzie
Najczęściej przewlekła suchość pochwy wynika z postępujących procesów starzenia. Do szybkiego pogorszenia kondycji tkanek dochodzi u kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Odpowiadają za to intensywne zmiany hormonalne, głównie spadek poziomu estrogenów.
U pań dojrzałych znacznie spada synteza kolagenu, przez co tkanki tracą elastyczność i stają się podatne na wiotczenie. Konsekwencją jest skrócenie i ścieńczenie ścian pochwy. Stają się one też słabo ukrwione, a to wpływa negatywnie na funkcjonalność śluzówki. Główną przyczyną spadku produkcji wydzieliny jest natomiast wspomniany niedobór estrogenów, który prowadzi do atrofii (zaniku śluzówki). Dolegliwości zwykle rozwijają się powoli, nawet na kilka lat przed ustaniem owulacji. Natomiast szczyt suchości przypada na 3-4 lata po ostatniej miesiączce.
Suchości pochwy przy menopauzie towarzyszą też inne symptomy, takie jak ból podczas stosunku, spadek libido, nietrzymanie moczu, niechęć do kontaktów intymnych czy nawracające infekcje intymne. Te wszystkie problemy określa się jako menopauzalny zespół moczowo-płciowy.
Co jeszcze może spowodować suchość pochwy? Styl życia i choroby
Powodem zaburzeń naturalnego pH pochwy i zmniejszenia wydzielania śluzu mogą być czynniki związane ze stylem życia i indywidualną wrażliwością pacjentki, zwłaszcza:
- niewłaściwa higiena intymna – stosowanie środków drażniących i perfumowanych, zbyt intensywne mycie ujścia pochwy;
- noszenie niewygodnej bielizny;
- częsta aktywność seksualna;
- hormonalna terapia antykoncepcyjna;
- niezdrowa dieta;
- odwodnienie organizmu;
- częste kąpiele w chlorowanej wodzie;
- stosowanie niektórych leków przeciwhistaminowych, antybiotyków, antydepresantów, obniżających ciśnienie,
- asymetria i atrofia warg sromowych;
- zakażenie bakteryjne lub grzybicze.
Jak nawilżyć sfery wrażliwe? Lubrykanty i globulki
Środki nawilżające można kupić w aptece bez recepty. Są to żele, globulki dopochwowe czy lubrykanty na bazie wody. Preparaty dostępne bez recepty powinny być stosowane tylko, jeśli mamy pewność co do przyczyny dolegliwości. Zaleca się jednak, aby w przypadku suchości pochwy skonsultować się z lekarzem ginekologiem. Może on przepisać indywidualnie dobrane środki, np. estrogeny dopochwowe. Ponadto w części przypadków konieczne jest właściwe leczenie chorób odpowiedzialnych za suchość, a w czasie menopauzy stosowanie hormonalnej terapii zastępczej.
Na czym polega leczenie suchości pochwy w klinikach?
Konsekwencją nieodpowiedniego nawilżenia pochwy może być nie tylko dyskomfort fizyczny, ale też emocjonalny, jak również skłonność do nawracających infekcji, co znacznie obniża jakość życia kobiet. Z problemem tym nie trzeba się jednak godzić. Obecnie leczenie suchości pochwy oraz wielu innych problemów intymnych jest jak najbardziej możliwe.
W przypadku suchości pochwy stosuje się różnego rodzaju zabiegi z zakresu ginekologii estetycznej. Wśród nich są takie jak np.:
- Osocze bogatopłytkowe – jest to preparat pozyskiwany z krwi pacjentki. Podaje się go w formie mezoterapii igłowej w celu nawilżenia okolic intymnych i pochwy, a także redukcji wiotkości tkanek i poprawy ukrwienia.
- Wypełnianie kwasem hialuronowym – preparat na bazie kwasu hialuronowego podawany jest w znieczuleniu miejscowy. Metoda ta pozwala na poprawę napięcia i nawilżenia tkanek pochwy i warg sromowych.
- Rewitalizacja okolic intymnych – przeprowadza się ją, oddziałując na sfery intymne bipolarną falą radiową o wysokiej częstotliwości. Energia taka prowadzi do obkurczenia tkanek i stymulacji produkcji nowego kolagenu i elastyny.
- Metody chirurgiczne, np. labioplastyka – wskazaniem do ich wykonania jest niezadowolenie z wyglądu i funkcjonalności zewnętrznych narządów rodnych przez defekty, których nie można skorygować innymi metodami.
Źródła:
- https://portalzdrowiaseksualnego.pl/czytelnia/suchosc-pochwy-w-okresie-okolomenopauzalnym/,
- https://www.mp.pl/ginekologia/wytyczne/inne/206720,menopauzalny-zespol-moczowo-plciowy-przeglad-danych.
- https://www.mp.pl/ginekologia/wytyczne/inne/147470,dysfunkcje-seksualne-ukobiet-podejscie-praktyczne,1
- https://www.mp.pl/ginekologia/wytyczne/inne/264629,menopauzalny-zespol-moczowo-plciowy-stanowisko-north,
- american-menopause-society-z-2020-roku,1,
- https://www.mp.pl/pacjent/ginekologia/menopauza/262054,menopauza.